Bạn đã từng nghe về trò chơi bài mạt chược chưa? Đây là một trò chơi thú vị mà bạn có thể chơi cùng bạn bè và gia đình. Hãy đón đọc bài viết dưới đây do hitclub.page cung cấp để khám phá mạt chược là gì và tìm hiểu những chiến thuật thông minh để giành chiến thắng.
Mục lục
Mạt chược là gì?
Mạt chược là một từ Hán Việt kép, có nghĩa là con chim sẻ vừng. Trong bài mạt chược, con chim sẻ được ký hiệu là con bài thứ nhất của bộ bài, còn gọi là Nhất Sách.
Trò chơi Mạt chược là một trò chơi sử dụng quân bài làm bằng sừng, ngà hoặc nhựa. Thông thường có 4 người chơi. Người chơi phải áp dụng chiến thuật của mình để chiến thắng ván cờ (hay còn gọi là ù).
Giả sử, Mạt chược được sáng tạo bởi một nhà quý tộc ở Thượng Hải vào khoảng năm 1850, cũng có người nói rằng vào khoảng từ 1870-1875, và ban đầu bộ bài được làm bằng giấy.
Mặc dù là một trò giải trí, nhưng Mạt chược yêu cầu người chơi có trình độ, hơn nữa việc chế tác các quân bài đòi hỏi nhiều công sức và tốn kém. Mạt chược có nhiều cách đánh khác nhau, số quân bài cũng thay đổi tùy từng vùng với luật chơi khác nhau.
Bàn chơi Mạt chược
Bàn chơi Mạt chược của người Hoa khá đơn giản, nó có hình vuông, mỗi cạnh dài khoảng 80cm và cao từ 60-85cm; khi chơi, người ta thường trải một tấm khăn để các quân bài không bị trầy xước.
Bàn chơi Mạt chược của người Việt lại có kiểu dáng đặc biệt cao khoảng 90cm, cũng có hình vuông với mỗi cạnh dài khoảng 90-95cm và có gờ bao quanh, gờ cao từ 3-4cm được bọc da hoặc nỉ. Mặt bàn cũng được lót bằng chất liệu nylon hoặc mica cứng, trơn láng và có màu tối; thường là màu xanh lam hoặc xanh lục để tăng độ tương phản, giúp cho những quân bài (thường có màu sáng) trở nên nổi bật hơn.
Mục đích của việc phủ mặt bàn bằng chất liệu trơn láng và cứng là để khi xoa bài, các quân không bị rớt ra ngoài và dễ dàng trượt trên mặt bàn hơn. Sau một thời gian sử dụng, mặt bàn sẽ khó tránh khỏi việc bị bẩn, độ trơn láng cũng giảm đi một chút. Lúc này, người ta sẽ sử dụng một lớp phấn bôi lên mặt bàn, giúp cho việc xoa bài trở nên dễ dàng hơn.
Các quân bài Mạt chược
1. Bộ Bài Nạc
Trong bộ bài nạc, còn chia thành ba loại khác là Sách – Vạn – Văn, mỗi loại 36 quân.
2. Bộ Tài Phao
3. Bộ Hoa
4. Bộ Bốn mùa
5. Bộ Khung
Điều kiện chiến thắng trò chơi
Mục tiêu của người chơi Mạt chược là thắng, hay Ú. Để đạt được điều đó, người chơi cần sắp xếp các quân cờ sao cho tạo thành 4 nhóm và 1 đôi (tròn bài). Mỗi người có trong tay là 13 quân cộng với quân Ù là 14.
Chuẩn bị cho màn chơi
- Người chơi
Số người chơi là 4 hoặc 6. Nếu có sáu người, thì 4 người chơi, còn 2 người ngồi ngoài là dự bị nhận gió Trung và gió Phát. Sau khi chơi xong gió Đông, 2 người này vào bàn chơi và 2 người ở cửa Đông và cửa Tây ra.
Nếu có 5 người, người thứ 5 sẽ thay thế người gió Trung khi hết vòng gió.
- Chọn chỗ ngồi
Chỗ ngồi cho mỗi người là không bắt buộc. Nhưng vì có một số người tin rằng chỗ ngồi cũng ảnh hưởng đến “thế trận”, nên họ thường chọn chỗ theo cách sau:
Lấy bốn quân cờ Đông, Tây, Nam, Bắc ra xoa rồi sắp chồng lên nhau mà không định trước. Sau đó đổ 2 xí ngầu, người nào điểm cao nhất sẽ lấy quân trên cùng, rồi người thứ hai, ba, bốn lấy các quân kế tiếp. Người chơi bốc được quân cửa nào thì ngồi theo hướng cửa đó.
Trong trường hợp có 5 người, ai được cửa Đông sẽ làm chủ trì, gọi là nhà cái, những người còn lại được gọi là nhà con.
- Chia bài
Theo luật Mạt chược, bắt buộc phải úp các quân bài xuống trước khi chia. Người chơi tiến hành trộn lẫn, xếp thành 2 hàng. Trong mỗi hàng, bài có tổng cộng 18 quân xếp chồng lên nhau, rồi đẩy ra trước để tạo thành một hình vuông nhỏ.
Người chia bài, hay nhà cái, ngồi ở cửa Đông. Nhà cái đổ 2-3 viên súc sắc để tính điểm chia bài. Với 160 quân bài, mỗi người được nhận gồm đủ 40 quân, phải sắp bài thành 20 đôi và để ra trước mặt tránh trường hợp người chơi giấu đi các quân bài để trao đổi với người chơi khác.
- Nhà cái
Trong ván đầu tiên, người Cửa Đông làm chủ trì. Nếu người Cửa Đông tiếp tục ù, tiếp tục làm chủ trì.
Nếu người khác ú, bất kể ở cửa nào, cửa Đông ở vị trí 6 giờ sẽ dời về vị trí 3 giờ, như vậy người Cửa Nam sẽ trở thành chủ trì và làm nhà cái.
Cách chơi một ván Mạt chược
Mỗi ván Mạt chược bao gồm 4 lượt gió là Đông, Nam, Tây, Bắc. Bắt đầu là gió Đông khi một vòng chơi kết thúc, kế tiếp là gió Nam.
Nhà cái sở hữu 14 quân bài, do đó họ đánh trước 1 quân. Từ đó, mỗi người chơi sẽ có 14 quân trong mỗi lượt. Người chơi sẽ lần lượt đánh cho đến khi có một người “tới”. Khi có 14 quân ù, sẽ tạo thành 4 phu và 1 đôi:
– Hai quân bài giống nhau gọi là một đôi.
– Phỗng (phu ngang): 3 quân giống nhau. Phỗng có thể tự bốc được hoặc ăn quân của người khác đánh ra.
– Phình (phu dọc): Sắp xếp theo thứ tự.
– Tài phao chỉ đối với phẩy và không được ăn.
– Chiếu: Bài thủ có sẵn 3 quân và 1 quân bốc hoặc đối thủ đánh ra.
Luật Ưu tiên
- Ưu tiên thứ nhất là người có thể dùng quân bài đó để ù. Nếu có hai hoặc ba người chờ cùng một quân bài để ù, người ngồi dưới được ưu tiên hơn.
- Ưu tiên thứ hai là người muốn dùng quân bài đó để tạo thành phủng hoặc chiếu.
- Ưu tiên dùng quân bài để tạo thành xuyên chỉ dành cho người ngồi ở cửa dưới. Ví dụ, nếu cửa Đông đánh ra thì chỉ có cửa Nam có thể ăn thành xuyên, nhưng nếu cửa Tây hoặc cửa Bắc muốn ăn phủng hoặc chiếu thì họ có ưu tiên hơn.
Các dạng Ù
Khi chơi Mạt chược, có rất nhiều dạng bài ù.
- Ù muỗi: Không có phán, nếu 4 phu có phòng và phủng. Đây là loại ù nhỏ nhất.
- Ù phủng: Đông không phải cửa, 4 phu cùng là phủng sẽ ù 1 phán.
- Ù tui tui: 4 phu toàn phủng sẽ ù 3 phán.
- Mún cun: 14 quân là 1 hàng (6 phán).
- Toàn chữ: Là 14 quân bài đều là chữ (18 phán).
- Bất cầu nhần: Không ăn của người khác, tự ú lấy (1 phán).
- Ù xuyên: Nếu bạn chờ 1 quân/phu/mắt mà tự bốc được sẽ tính thêm 1 phán.
- Ù khản khản: Không ăn của người mà bốc lên 4 phu toàn phủng.
- Ù Thập Tam Thái Bảo: Đủ 13 quân nhất, cửu, tài phao (13 phán).
- Ù Đại Tam Nguyên: 3 phu là 3 phủng có Trung, Phát, Bạch (9 phán).
- Ù Tiểu Tam Nguyên: 2 phu là 2 phủng có Trung, Phát, Bạch. Quân bài còn lại là một đôi Trung, Phát, Bạch (6 phán).
- Ù Đại Tứ Hí: 4 phu toàn phủng Đông, Nam, Tây, Bắc (36 phán).
- Ù Tiểu Tứ Hí: 3 phu là phủng của Đông, Nam, Tây, Bắc. Quân còn lại là 1 đôi mắt hí (24 phán).
Cách tính điểm
Khi chơi Mạt chược, phán được sử dụng là đơn vị tính điểm.
- 0 phán: ù 1 cách vừa vặn.
- 1 phán: Sở hữu 4 phần xuyên trong ván bài; tự ú; Hoa trùng số chỗ ngồi; sở hữu phủng/chiếu cùng cửa;…
- 2 phán: Ù với các đặc điểm: 4 Hoa cùng loại; ù khi bốc quân cuối, phủng/chiếu cùng cửa và gió.
- 3 phán: Ù với 3 phủng gió, 3 phủng rồng; ù cùng loại 1 hàng.
- 6 phán: Ù với 4 phủng gió xiao tứ hỷ; tự ù khi bốc tất cả phủng.
- 8 phán: Ù với 4 phủng gió đại tứ hỷ, tự ù khi bốc và các bài trên tay chỉ có gió, rồng.
Luật Phạt
Trong Mạt chược, có 3 luật phạt cụ thể như sau:
- Ù nhầm: Phạt 32-64 điểm. Ngoài ra, người bị ú nhầm phải chung tiền cho cả bàn chơi.
- Chín quân báo: Nếu ăn 9 quân cùng hàng phải báo cho cả bàn chơi biết. Không được đánh ra quân cùng hàng.
- Ù chạy: Người chơi ú trên 3 phán xấp. Nếu bị phát hiện, không được ú mà phải đánh tiếp.
FAQ – Giải đáp những thắc mắc về cách đánh mạt chược là gì
1. Mạt chược có quy định cụ thể về số người chơi không?
Không, mạt chược không có quy định về số người chơi. Bạn có thể chơi với 2 người trở lên tùy theo sở thích và điều kiện của bạn.
2. Tôi có thể chơi mạt chược bằng bộ bài thông thường không?
Có, bạn có thể chơi mạt chược bằng bộ bài thông thường. Thậm chí, bạn có thể tạo ra những biến thể và quy tắc riêng tùy theo ý muốn để tăng thêm sự thú vị trong trò chơi.
3. Có cách nào để chiến thắng mạt chược không?
Không có cách chắc chắn để chiến thắng mạt chược, vì nó phụ thuộc vào sự may mắn và kỹ năng chiến thuật của mỗi người chơi. Tuy nhiên, bạn có thể cải thiện khả năng chiến thắng bằng cách nắm vững quy tắc, cân nhắc và chơi một cách thông minh, nhanh nhạy.
Lời kết
Hy vọng rằng bài viết trên đã giúp độc giả hiểu rõ hơn về mạt chược là gì và cách đánh bài mạt chược trong trò chơi cờ vua. Nếu bạn thấy bài viết này hữu ích, hãy chia sẻ nó với bạn bè và mọi người xung quanh. Cảm ơn bạn đã đọc!